Paśniki i wodopoje dla białowieskich żubrów z funduszy UE

Program jest współfinansowany przez UE w ramach programu Life Przyroda. Jest realizowany na terenie 11 gmin w północno- wschodniej części województwa podlaskiego w latach 2006-2010. Oprócz konkretnych działań w środowisku na rzecz poprawy ochrony żubrów (paśniki, oczka wodne) obejmuje także badania naukowe (monitoring telemetryczny, satelitarny, badania genetyczne), pomoc rolnikom w zabezpieczeniu upraw (wydawanie tzw. elektrycznych pastuchów).

Nowe miejsca dokarmiania - nowe paśniki służą rozproszeniu stada żubrów zimą. Przebywanie żubrów w dużych stadach sprzyja m.in. przenoszeniu się chorób. Za pieniądze z programu "Kraina Żubra" powstało 18 brogów na siano i 14 oczek wodnych.

Dokarmianiem żubrów zajmuje się na co dzień zimą Białowieski Park Narodowy. Za pieniądze z programu rolnicy dostarczają np. siano z łąk, na których regularnie w ciągu roku pojawiają się żubry; pieniądze to także dla rolników rekompensata za straty w uprawach. Takimi dzierżawami objętych jest ok. 50 ha łąk (22 rolników).

W ramach programu powstała także koncepcja korytarzy ekologicznych dla żubrów, czyli ochrony naturalnych szlaków ich przemieszczania się. W tym roku białowieski Zakład Badania Ssaków chce z władzami lokalnymi i wojewódzkimi dyskutować o uwzględnianiu tych korytarzy w dokumentach dotyczących gospodarki przestrzennej regionu.

Program "Kraina Żubra" to także przedsięwzięcie edukacyjne. Od października 2007 do czerwca 2008 trwały konsultacje społeczne w puszczańskich gminach, których celem była poprawa wizerunku żubra wśród mieszkańców.

Fundacja Zielone Płuca Polski, która prowadziła konsultacje, oceniła w raporcie przesłanym w poniedziałek do Zakładu Badania Ssaków, że przyczyniły się one do jeszcze lepszego postrzegania żubra. Podczas konsultacji prezentowano biologię żubra, były też praktyczne informacje, np. jak się zachować, gdy spotkamy żubra w lesie, jak organizować wycieczki do puszczy. Przedstawiano korzyści, jakie mogą płynąć z obecności tego gatunku - zwłaszcza w dziedzinie turystyki przyrodniczej. Realizujący program podnoszą, że bez akceptacji społecznej trudno o długookresową skuteczną ochronę żubra.

W konsultacjach wzięło udział ponad 300 dorosłych mieszkańców 11 puszczańskich gmin (m.in. władze gmin, liderzy społeczności lokalnych) oraz prawie 1,7 tys. uczniów z 22 szkół, którzy mieli w szkole obowiązkowe zajęcia na ten temat. Większość pytanych miała pozytywny stosunek do żubrów, a po konsultacjach sposób widzenia spraw żubra jeszcze się poprawił.

Program "Kraina Żubra - ochrona żubra w Puszczy Białowieskiej" jest elementem zainicjowanego w 2004 roku szerszego projektu pod nazwą "Program Żubr", który obok działań przyrodniczych przewiduje także działania inwestycyjne. Chodzi o to, by związać rozwój gospodarczy tej części województwa podlaskiego z żubrem jako atrakcją przyrodniczą i turystyczną. (PAP)